مدیرعامل کنسرسیوم توسعه ریلی افغانستان خبر داد:

رکوردشکنی حمل بار در کریدور ریلی خواف–هرات | قطار مسافری ایران–افغانستان در آستانه حرکت

مصطفی رضایی، مدیرعامل کنسرسیوم توسعه ریلی افغانستان، از رکورد حمل ۶۰ هزار تن بار در ماه در کریدور راهبردی خواف–هرات و راه‌اندازی نخستین قطار مسافری میان ایران و افغانستان در ماه‌های آینده خبر داد؛ مسیری که ایران را به شاهراه ترانزیتی چین و آسیای میانه پیوند می‌دهد.

به گزارش توسعه و اقتصاد پایدار، مصطفی رضایی مدیرعامل کنسرسیوم توسعه ریلی افغانستان با تشریح آخرین وضعیت کریدور ریلی خواف–هرات گفت: این کنسرسیوم که متشکل از بزرگ‌ترین شرکت‌های ریلی و زیرساختی ایران است، از سه سال گذشته مسئولیت بازسازی، توسعه و بهره‌برداری از خطوط ریلی استاندارد در خاک افغانستان را بر عهده دارد. هدف اصلی، ایجاد کریدوری اقتصادی است که افغانستان را به چین، تاجیکستان و کشورهای آسیای میانه متصل کند.

رضایی افزود: ۶۲ کیلومتر از این خط در خاک افغانستان با سرمایه‌گذاری جمهوری اسلامی ایران و از محل کمک‌های بلاعوض احداث شده است. طی یک سال گذشته، پس از بازسازی‌های گسترده، این کریدور موفق شد رتبه نخست صادرات ریلی ایران و رتبه دوم صادرات و ترانزیت ریلی افغانستان را کسب کند. هم‌اکنون عملیات ساخت ۴۳ کیلومتر دیگر در حال انجام است و تا دو ماه آینده به بهره‌برداری می‌رسد تا طول این مسیر در خاک افغانستان به ۱۰۵ کیلومتر برسد.

رکورد بی‌سابقه در ترانزیت بار ریلی

به گفته مدیرعامل کنسرسیوم، در طراحی اولیه مقرر بود ماهانه ۱۰ هزار تن بار از این مسیر جابه‌جا شود، اما تنها در سال نخست، شش برابر ظرفیت تعهدشده یعنی ۶۰ هزار تن در ماه صادرات و ترانزیت ریلی انجام شد.

وی همچنین خبر داد: از ابتدای امسال تاکنون ۲۲۰ هزار تن بار از این مسیر حمل شده است؛ در حالی‌که در دوره مشابه سال گذشته تنها ۹ هزار تن جابه‌جایی ثبت شده بود.

مزایای اقتصادی برای ایران و افغانستان

رضایی با اشاره به تراز تجاری ایران و افغانستان گفت: تراز تجاری دو کشور در سال‌های گذشته حدود دو تا سه میلیارد دلار بوده و به دلیل عدم تعادل میان صادرات و واردات، رشد چندانی نداشته است. این کریدور با ایجاد امکان صادرات مواد معدنی افغانستان و ترانزیت آن به اروپا و بنادر جنوبی ایران، می‌تواند تراز تجاری دو کشور را به بیش از پنج میلیارد دلار در دو سال آینده افزایش دهد.

افغانستان، مسیر اتصال ایران به چین و آسیای میانه

وی هدف نهایی این طرح را احداث خط ریلی استاندارد از مرز ایران تا مزارشریف و شیرخان‌بندر دانست: پس از تکمیل، این خط با طول تقریبی هزار کیلومتر، ایران را مستقیماً به چین، تاجیکستان و ازبکستان متصل می‌کند. هم‌اکنون حدود ۱۵ درصد از این مسیر ساخته شده و فازهای مطالعاتی برای ادامه مسیر در حال اتمام است.

سرمایه‌گذاری و بازگشت اقتصادی

رضایی هزینه احداث هر کیلومتر خط ریلی در این کریدور را به طور میانگین ۱.۵ تا ۲ میلیون دلار اعلام کرد و گفت: کل پروژه به حدود ۱.۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد که بازگشت آن از محل صادرات و فرآوری مواد معدنی افغانستان و ترانزیت از خاک ایران پیش‌بینی شده است.

راه‌اندازی نخستین قطار مسافری بین دو کشور

وی درباره راه اندازی قطار مسافری بین دو کشور ایران و افغانستان عنوان کرد: راه‌اندازی نخستین قطار مسافری میان ایران و افغانستان با دستور مدیرعامل راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران در دستور کار قرار گرفته است.

وی توضیح داد: با رفع موانع دستگاه‌های مستقر در مرز ریلی، از جمله پلیس گذرنامه و گمرک، پیش‌بینی می‌کنیم در ماه‌های آینده شاهد اعزام اولین قطار مسافری بین دو کشور باشیم.

او افزود: این مسیر نه تنها امکان حمل بار و ترانزیت را فراهم می‌کند، بلکه گامی مهم برای توسعه حمل‌ونقل مسافری بین ایران و افغانستان است و به تقویت ارتباطات اقتصادی و اجتماعی میان دو کشور کمک می‌کند.

تلاش سایر کشورها برای ایجاد رقابت منطقه‌ای

رضایی با اشاره به تلاش برخی کشورها از جمله قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان و حتی روسیه برای ایجاد خطوط رقیب گفت: هدف برخی کشورها تغییر استاندارد ریل به خطوط عریض است که می‌تواند ایران را از مسیر ترانزیتی حذف کند؛ اما با تکمیل این کریدور، سالانه ۵۰ میلیون تن ترانزیت مستقیم میان چین و اروپا از طریق ایران و افغانستان امکان‌پذیر خواهد شد.

افغانستان، شریک مطمئن

وی در پاسخ به پرسشی درباره پایداری همکاری افغانستان تأکید کرد: این کریدور زیرساختی تحریم‌ناپذیر و فراملی است که محل ارتزاق همه طرف‌هاست. ملت افغانستان وفادارترین شریک ایران بوده و تغییرات حاکمیتی تأثیری در بهره‌برداری نخواهد داشت. زیرا این کریدور یک فعالیت اقتصادی و اجتماعی به حساب می‌آید و دستخوش اقدامات سیاسی نیست.

کریدور ریلی خواف–هرات نه‌تنها مسیر جدیدی برای ترانزیت میان ایران، افغانستان، چین و اروپا فراهم کرده، بلکه به ابزاری کلیدی برای توسعه اقتصادی و متعادل‌سازی تراز تجاری دو کشور بدل شده است. این پروژه استراتژیک، ایران را به یکی از گره‌های اصلی حمل‌ونقل ریلی منطقه و حتی جهان متصل می‌کند.